بازیهای محلی

بازیهای محلی

۵.۰۰۰تومان

نویسنده: محمد پروین گنابادی

نوبت چاپ: دوم

تاریخ نشر: ۱۳۵۵

تعداد صفحات: ۱۰۴ صفحه

قطع کتاب: رقعی

نوع جلد:‌ شومیز

ناموجود

سفارش کتاب

دسته:

فولکور هر قوم که عبارت از بازی‌ها و رقص‌ها و افسانه‌ها و آهنگ‌های موسیقی و ترانه‌ها و لغات و امثال و کنایات محلی آنان می‌باشد و در شناسایی احوال روحی و طرز تمدن آنها اهمیت بسزائی دارد و به همین سبب ملتهای زنده در گردآوری کلیۀ این مظاهر عقلی و فکری  نیاکان خود سعی بلیغ مبذول می‌دارند.

در کتابخانۀ علامۀ دهخدا نسخۀ خطی کتاب لغتی موجود است که مؤلف آن کوشیده است لغات و کنایات و بازیهای محلی شوشتر را فراهم آورد. کتاب مزبور اگر کامل می‌بود و افتادگی نمی‌داشت از آثار نفیس به شمار می‌رفت. اما متأسفانه از حروف الف و ب و پ و ت هر یک صفحاتی افتاده و آنچه هم هست مقدم و مؤخر است و پایان آن به حرف کاف آن هم ناقص و ناتمام منتهی می‌شود. ولی با همۀ اینها بقیۀ کتاب که ۴۱۲ صفحه به قطع نیم خشتی است چون در موضوع لغت است و درین علم ارتباط مطالب چندان ضرور نیست می‌تواند برای مراجعه کننده سودمند باشد.

همچنان که یاد کرده شد کتاب مزبور چون اول و آخر ندارد نام مؤلف و تاریخ تألیف آن درجای معینی ذکر نشده ولی از قرائنی که در ضمن مطالعۀ آن بدست می‌آید معلوم می‌گردد که مؤلف از خاندان سیدنعمت‌الله جزاری صاحب کتاب معروف زهرالربیع می‌باشد چه ذیل ترکیب «دوغرت و نیم باقی» آرد: کذا ذکره جدی الاعلی السید نعمه‌الله طاب ثراه فی کتابه موسوم به زهرالربیع.

و اما در خصوص تاریخ تألیف ذیل لغت شباط آرد: «پس درین سال فرخنده فال که اول تشرین الاول سنۀ ۲۱۱۶ اشان (رومیان) مطابق هشتم ماه رجب ۱۲۱۹ می‌افتد سال کبیسه است که شباط آن را ۲۹ روز محسوب می‌دارند…»

و ار جای دیگر ذیل لغت «قلنبک» از امریکا نام می‌برد و گوید چهار صد سال پیش فرنگیان آن را کشف کردند و امریکا را به ‌نام ارض جدید هم می‌خواند و گوید تنباکو را از آنجا آوردند و لفظ آن امریکایی است. اگر بر روی تخمین و تقریب (چهار صد سال) را نگفته باشد نمی‌توان این گفته را با سال ۱۲۱۹ مطابق دانست، چه تاریخ کشف امریکا بسنۀ هجری قمری ۷۹۸ می باشدو چهارصد سال بعد از آن سال (۱۲۹۷) می‌شود مگر اینکه بگوییم وی به حساب صحیح (چهار صد سال) نگفته و خلاصه سال تألیف آن یکی از دو رقم بالاست.

باری آنچه در این رسالۀ کوچک نظر اینجانب را جلب کرد بازیهای محلی آن است که اگر کتاب مزبور ناقص نمی بود امکان داشت کلیۀ بازیهای محلی شوشتر را از آن گرد آورد، ولی به مضمون: «مالایدرک کله لایترک کله» بر آن شدم از (خ) تا پایان همانچه را که در دسترس هست در رسالۀ کوچکی گردآورم و چون بعضی از بازیهای محلی خراسان را نیز فراهم آورده بوم آنها را نیز در پایان بدان ضمیمه کردم.